Wypalenie zawodowe może dotyczyć każdego, bez względu na wykonywaną pracę, jednak najczęściej staje się „towarzyszem” zawodów związanych z pomaganiem, czyli takich, które wymagają intensywnych kontaktów z ludźmi, np. pracownik socjalny, asystent rodziny, interwent kryzysowy, kurator, urzędnik czy nauczyciel. Niejednokrotnie dostrzegane jest dopiero wtedy, gdy to, co do tej pory „zapalało” do działania, teraz „wypala” i zniechęca do niego.
Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wypalenie zawodowe zostało sklasyfikowane w ICD-11 jako syndrom i jest zespołem objawów powstających w wyniku przeciążenia emocjonalnego oraz fizycznego, które spowodowane jest bezpośrednio przez stres występujący w miejscu pracy.
Prof. Maslach w swoich pionierskich badaniach nad wypaleniem zawodowym zidentyfikowała 6 jego źródeł:
Jeśli podejrzewasz u siebie wypalenie, sprawdź, czy ten temat może Cię dotyczyć.
Wypalenie zawodowe objawia się poprzez:
Jeśli rozpoznajesz u siebie objawy z przynajmniej 2 podanych obszarów, nie zwlekaj i zadbaj o siebie. Pomocna może okazać się rozmowa z profesjonalistą specjalizującym się tematyce wypalenia zawodowego (psychologiem, psychoterapeutą, coachem).
Przeciwdziałanie wypaleniu
Wielu z nas może zadawać sobie pytanie jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu. Należy zacząć od tego, że jest to możliwe. W początkowych stadiach pomocnym może okazać się dłuższy urlop lub też zmiana zakresu obowiązków. Spędzenie kilku dni z dala od miejsca pracy pozwoli „naładować baterie” i spojrzeć na siebie (jako pracownika) „świeżym okiem”. Aktywność fizyczna również pomaga poprawić samopoczucie.
Kolejno warto rozważyć nawet niewielką zmianę w zakresie obowiązków, ustalić priorytety, ale także granice i realne cele zawodowe. Bardzo ważne jest także oparcie społeczne: przyjaciele, rodzina, współpracownicy.
Pracodawca również powinien mieć na uwadze dobro pracownika – jeżeli nim jesteś obserwuj osoby zatrudnione pod kątem szukania korzystnych rozwiązań pozwalających utrzymać ich zaangażowanie, dostrzegaj wysiłki i chwal za wyniki! Te pozornie „nieistotne” czynności mogą wnieść ogrom dobra do organizacji.
W praktyce istnieje szereg metod przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, np. poprzez skuteczne radzenie sobie ze stresem w miejscu pracy czy też asertywność w kontaktach zawodowych. Jeżeli – jako pracodawcy – zależy Ci na tym, aby Twój zespół wiedział jak radzić sobie w sytuacjach mogących doprowadzić do wypalenia w zawodach pomocowych, koniecznie weź wraz z pracownikami udział w proponowanym przez nasz szkoleniu „Stres i wypalenie zawodowe” podczas którego m. in. „rozkładamy na czynniki pierwsze” temat rozpoznanie zjawiska wypalenia zawodowego oraz jego symptomów, zapoznajemy ze skutecznymi technikami niwelującymi stres i przeciwdziałającymi wypaleniu. Sprawdź szczegółowy program.